قبل از هرچیز، بهتر است واژه ی MDF را در لغت معنی کنیم. این کلمه ای که بارها به گوشمان خورده، مخفف کلمه ی Medium-density-fibreboard است که به معنی تخته فیبر با چگالی (دانسیتهٔ) متوسط می باشد.این تخته چوب به روش خشک تولید می گردد که در ادامه به تمام ویژگی های این محصول پر استفاده در دکوراسیون منزل هایمان می پردازیم. تخته فیبر که دارای تراکم های متوسطی است، تولید شده از فیبر چوبی می باشد. ترکیبی که آن ها را تشکیل می دهد تکههای ریز چوب نرم و چوب سخت هستند. با مقداری رزین و موم این ترکیب مخلوط می شود و با کمک گرما به همدیگر فشرده و پرس می شود و در نتیجه تخته فیبر تولید می شود.
چگالی در MDF
برای درک بهتر چگالی متوسط در MDF، در واقع تخته فیبر با چگالی پایین، معمولا با نام خرده چوب شناخته می شوند که ما با نام نئوپان با آن آشنا می باشیم. نئوپان یا در واقع خرده چوب، ساخته شده از ذره های کوچک تر نسبت به ذره های کوچک چوب MDF می باشد که برای تولید آن می توان از خاک اره نیز استفاده نمود. به همین دلیل است که نئوپان دارای قیمت پایینی می باشد و البته مقاومتش به نسبت MDF کمتر می باشد. در کنار تخته فیبر با تراکم پائین (نئوپان) و MDF، فرآورده چوبی دیگری به نام HDF (تخته چوب متراکم یا با تراکم بالا) نیز وجود دارد که به آن تخته سخت نیز گفته می شود و برای تولید این نوع تخته، میزان گرما و پرس بیشتری به نسبت ام دی اف و نئوپان لازم می باشد که در عوض نیازی به مواد چسبی ندارد. در زیر به چگالی موجود در سه نوع تخته فیبری که آن ها را معرفی کردیم می پردازیم و با این اعداد بهتر می توان منظور از چگالی متوسط در ام دی اف را درک نمود.
- تخته فیبر با چگالی کم یا نئوپان: ۱۶۰ تا ۴۵۰ کیلوگرم در متر مکعب
- تخته فیبر با چگالی متوسط یا (MDF): 600 تا ۸۰۰ کیلوگرم در متر مکعب
- تخته فیبر با چگالی بالا: ۸۰۰ تا ۱۰۴۰ کیلوگرم در متر مکعب
مزایای MDF
امروزه از ورق های ام دی اف استقبال بی نظیری در طراحی دکوراسیون منزل شده است. این ورقه ها دارای مزایایی هستند که در زیر به نمونه هایی از آن ها اشاره می کنیم.
- قیمت پایین ورقه های MDF به نسبت دیگر ورقه های چوبی برای مصرف کننده به صرفه تر می باشد.
- به دلیل استفاده از خرده چوب های بازیافتی در پروسه تولید این ورقه ها، در نتیجه باعث حفظ محیط زیست و همچنین درختان می شود.
- به دلیل استفاده از روکش در MDF، تولید این ورقه ها در رنگ ها و طرح ها مختلف انجام میپذیرد و می توان طرحش را به نسبت سلیقه خودتان انتخاب کنید.
- صاف بودن سطح MDF مزایای دیگریست که در هنگام چسباندن مواد دیگر بر روی این ورقه به کمک شما می آید.
- این ورقه ها در برابر تغیر دما، سرما و گرما تغییر حالت نمی دهند و دچار انبساط یا انقباض نمی شوند.
- در تولید MDF از مواد شیمیایی استفاده می شود که همین امر باعث می شود تا این ورقه ها در برابر آفاتی چون موریانه ها در امان باشند و آسیبی نبینند.
- شکل پذیری آسان تر به نسبت ورقه های چوبی از مزیت دیگر ورقه های ام دی اف می باشد و به همین دلیل است که تنوع طرح در این ورقه ها بیشتر است.
- می توان به سادگی بر روی ورق ام دی اف، روکش های چوبی نصب نمود و زیبایی آن را دو چندان کرد.
معایب MDF
ورقه های MDF همانطور که گفته شد، دارای خصوصیاتی هستند. همانطور که چوب های طبیعی دارای مزایا و معایبی هستند، ورق های ام دی اف نیز از مزایا و معایبی برخوردار هستند. مزایای این نوع ورق ها در بالا به آن ها پرداخته شد. اکنون در ادامه به معایب آن ها اشاره می کنیم.
- در پروسه تولید ورق های MDF، به دلیل مواد شیمیایی مورد استفاده در چسب این ورق ها، گاز فرمالدئید تولید می شود که این گاز برای سلامتی انسان مضر می باشد. البته اثر این گاز پس از فرآیند تولید ورق های MDF از بین خواهد رفت و با روکش کردن این ورقه ها دیگر هیچ خطر و یا آسیبی متوجه انسان نخواهد بود.
- ام دی اف دارای مقاومت بالایی می باشد، اما اگر دچار شکستگی یا ترک خوردگی شود، چسباندن آن به راحتی چسباندن چوب نیست.
- مواد شیمیایی استفاده شده در تولید ورق های ام دی اف، با هر میزانی که برای سلامتی انسان خطرساز باشد، برای کودکان این مقدار بیشتر می باشد.
- ورق های ام دی اف اگر در تماس با آب قرار گیرند، باد می کنند. البته این مشکل با وجود روکش های ضدآب حل شده است.
- سطح ورق های MDF ممکن است تماما صیقلی و صاف نباشد، اما با روکش شدنشان این مشکل نیز حل و دارای سطحی کاملا صاف می باشند.
خصوصیات کاربردی MDF
ازجمله خصوصیاتی که باعث ایجاد کاربردهای متنوع امدیاف می باشد می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- خصوصیات فیزیکی و مکانیکی بالا
- دامنهٔ وسیع دانسیته (چگالی = وزن مخصوص)، ضخامت و ابعاد امدیاف قابل تولید
- قابلیت ابزارخوری، ماشینکاری و سنبادهزنی
- سطوح صاف و متراکم
- قابلیت شکلپذیری و لبههای صاف
- عدم وجود معایب چوب
- پروفیل دانسیتهٔ یکنواخت و همگن
- قابلیت انجام روسازیهای مختلف همچون انواع روکشیهای چوبی و غیرچوبی، رنگآمیزی و غیره
- پایداری ابعاد و مقاومت در برابر فشرده شدن
- زیبایی ظاهری، طبیعت ملایم و ظریف و حالات شبیه به چوب
- قیمت مناسب
تولید انواع مختلف این محصول در جهان دامنهٔ کاربرد آن را بسیار وسیع کردهاست. امروزه میتوان تخته فیبرهای نیمهسنگین امدیاف بسیار متنوعی ازجمله تختههای سهلایه یا یکنواخت و همگن، تختههای نازک و ضخیم در ابعاد مختلف، تختههایی با فرم آلدئید، کمفرم آلدئید یا بدون فرم آلدئید، تختههای تبدیل به سایز شده، روکششده، لبهچسبانده، نقشبرجسته، قالبگیریشده، ابزارخورده، پروفیلشده، با دانسیتههای بسیار متنوع (کم یا زیاد)، مقاوم در برابر رطوبت، آب، آتش، قارچ، حشره و… را در بازارهای جهانی یافت.
انواع MDF
با همه گیر شدن ام دی اف و استقبال فوق العاده ای که طی چندین سال گذشته از این نوع محصول شد، تولید کنندگان بر آن شدند تا تنوع بی نظیر و گسترده ای در این صنعت ایجاد کنند. اکنون ام دی اف دارای مدل های گوناگون و مختلفی می باشد که در زیر به انواع آن اشاره می کنیم.
- ام دی اف نازک (کلاس A): از این نوع ام دی اف در جاهای مختلفی استفاده می شود و جزو یکی از پر مصرف ترین ها در نوع خود می باشد. از جمله مصارف ام دی اف نازک می توان به دیوار پوش، پوشش سقف، PVC کفپوش، صنعت خودرو سازی، تختههای منحنی، سطح پشتی کابینتها و کمدها و ساخت رویه دربهای چوبی اشاره کرد. ضخامت های این نوع ام دی اف نیز متفاوت می باشد که انواع آن عبارتند از
۱/۸ میلیمتر، ۲/۵ میلیمتر، ۶ – ۲/۵ میلیمتر، ۶ – ۴ میلیمتر
- ام دی اف ضخیم (کلاس B): از ام دی اف ضخیم در جهت ماشین کاری و همچنین ساخت رویه های نقش دار استفاده می شود. ضخامت این مدل از ام دی اف ۳۰-۴۵ میلیمتر و ۴۵-۶۰ میلیمتر می باشد.
- ام دی اف با فرمالدهید کم (کلاس C): از ام دی اف کلاس C بیشتر در صنعت مبلمان سازی و اجرای دکوراسیون داخلی استفاده می شود.
- ام دی اف مقاوم در برابر رطوبت (کلاس D): در هنگام تولید این نوع ام دی اف، به دلیل مقاومت در برابر آب و رطوبت از چسبی که ضد رطوبت است به جای اوره فرمالدهید استفاده می شود و موارد استفاده ی آن بیشتر در مبلمان حمام، درب دستشویی و حمام، پله ها، کفپوش ها و فریم پنجرهها می باشد.
- ام دی اف مقاوم در برابر حشرات و قارچها (کلاس E): برای مقاومت در برابر حشرات و قارچ ها در این مدل ام دی اف از مواد حشره کش و ضد قارچ استفاده می شود که موارد استفاده این مدل، پارکت و لمینت می باشد.
- ام دی اف مقاوم در برابر آتش (کلاس F): بهتر است از این مدل در دیوارپوش ها و قفسه های فروشگاهی برای جلوگیری از سوختگی در هنگام آتش سوزی استفاده شود.
- فیبر با چگالی بالا یا همان HDF (کلاس G): در هنگام تولید ام دی اف، به دلیل تغییر در فشار پرس و همچنین نوع مواد اولیه برای تهیه خمیر چوب، این مدل از ام دی اف با چگالی ۸۰۰ تولید می شود. ازین رو ویژگی منحصر به فرد آن سبک تر بودن و همچنین محکم تر بودن از چوب می باشد. به همین دلیل به آن HDF می گویند.
- فیبر با چگالی پایین یا همان LDF (کلاس H): ام دی اف LDF کاربرد خاص خودش را دارد. این نوع ام دی اف برای مصارفی مانند عایق حرارتی و صوتی و همچنین رویه به کار می رود.
- ام دی اف با روکش تزئینی (کلاس I): یکی دیگر از ام دی اف هایی که امروزه بسیار پرطرفدار می باشد، همین نوع است. این مدل برگرفته از روکش هایی است که از چوب طبیعی تولید می شود. و نام های دیگر آن روکش ملامینه و روکش PVC می باشد.
- ام دی اف قالب گیری شده (کلاس J): از این ام دی اف برای رویه در هنگام ساخت درب های چوبی استفاده می شود.
- ام دی اف خام (کلاس K): از آنجایی که ام دی اف خام شباهت زیادی به چوب دارد و نیز دارای مزیت هایی از قبیل شکل پذیر بودن و داشتن لبههای صاف، محکمتر بودن و سبکتر از چوبهای رشتهای، همچنین دارای سطوحی صاف و متراکم می باشد. از این نوع ام دی اف در ساختن آرک ها، ستون های داخل ساختمان، ساخت پارتیشن بندی، همچنین کفش سازی استفاده می شود.
- ام دی اف های هایگلاس (کلاس L): هایگلاس امروزه در دکوراسیون داخلی به ویژه کمدها و کابینت های آشپزخانه بسیار مورد توجه قرار گرفته و از آن استفاده می شود. این نوع ام دی اف دارای روکشی از جنس پلاستیک می باشد که به آن پلکسی گلاس گفته می شود. همان طور که از نامش پیداست، پلکسی گلاس مانند شیشه شفاف می باشد که جنس آن نوعی نوعی پلی کربنات است و به نسبت متریال شیشه، جنسی سبک تر و در عین حال محکم تری دارد.